100 lat obserwacji meteorologicznych w Tomaszowie Lubelskim

Article

E-book

In basket

100 lat obserwacji meteorologicznych w Tomaszowie Lubelskim / Andrzej Górniak. W: Rocznik Tomaszowski. [T.] 12 (2023), s. 85-94.

Author

Górniak Andrzej Autor

Form of Work

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Subject

Meteorologia Stacje meteorologiczne Tomaszów Lubelski (woj. lubelskie)

Genre/Form

Artykuł problemowy Artykuł z czasopisma historycznego Artykuł z czasopisma naukowego

Domain

Historia Nauka i badania

Okres

d1899 d2022

Dokument nadrzędny: Rocznik Tomaszowski. [T.] 12 (2023) / [redaktor naczelny Dariusz Szewczuk] ; Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne.

Po raz pierwszy od ponad 100 lat prezentowana jest historia obserwacji meteorologicz- nych prowadzonych w Tomaszowie Lubelskim. Pomiary elementów pogody w minionym okresie wykonywano w czterech lokalizacjach na terenie miasta, przesuwających się stop- niowo w kierunku północno-wschodnim. Od 2018 r. stacja meteorologiczna, już wcześniej zlokalizowana przy ul. Józefowskiej 10, funkcjonuje jako zespół urządzeń automatycznych. Istotną rolę w zainicjowaniu i prowadzeniu ciągłych obserwacji meteorologicznych odegrali nauczyciele Państwowego Seminarium w Tomaszowie Lubelskim. Poprzedziły je pomiary opadów atmosferycznych z lat 1899–1908, prowadzone przez indywidualnych pasjonatów nauki pochodzenia żydowskiego. Po krótkim okresie przerwy od połowy 1940 r. jako jedna z niewielu polskich stacji ponownie prowadziła systematyczne obserwacje meteorologiczne do lipca 1944 r., w ramach meteorologicznej sieci okupanta. Od 1945 r. funkcjonuje nie- mal systematycznie do dnia dzisiejszego, przy zmieniających się lokalizacjach i obsadzie miejscowych obserwatorów. Zarejestrowana w systematycznych obserwacjach od ponad 100 lat zmienność warunków klimatycznych dokumentuje stopniowy wzrost średniej tempera- tury powietrza i zwiększającą się dynamikę atmosfery, typową w postępujących globalnych zmianach klimatycznych.

Wersja elektroniczna

Notes:

Language note

Streszczenie w języku angielskim.