Urodzenia pozamałżeńskie w społeczności rzymskokatolickiej parafii Trzebieszów w latach 1815-1867 = Illegitimate births in the Roman Catholic community of the Trzebieszów parish in the years 1815-1867

Article

E-book

In basket

Urodzenia pozamałżeńskie w społeczności rzymskokatolickiej parafii Trzebieszów w latach 1815-1867 = Illegitimate births in the Roman Catholic community of the Trzebieszów parish in the years 1815-1867 / Marcin Maciej Krasuski. W: Przeszłość Demograficzna Polski. [T.] 44 (2022), s. 61-86.

Author

Krasuski Marcin Autor

Form of Work

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Subject

Demografia historyczna Dziecko pozamałżeńskie Katolicyzm Parafie Trzebieszów (woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Trzebieszów)

Genre/Form

Artykuł z czasopisma naukowego Artykuł problemowy Artykuł z czasopisma socjologicznego

Domain

Socjologia i społeczeństwo Historia

Okres

d1815 d1867

Dokument nadrzędny: Przeszłość Demograficzna Polski : materiały i studia = Poland's Demographic Past : materials and studies. [T.] 44 (2022) / [redaktor naczelny Dariusz K. Chojecki] ; Polska Akademia Nauk. Komitet Nauk Historycznych. Komisja Historii Struktur Demograficznych i Społecznych ; Uniwersytet Szczeciński.

Abstrakt: W artykule omówiono zagadnienia związane ze zjawiskiem urodzeń pozamałżeńskich w wiejskiej społeczności rzymskokatolickiej ziemi łukowskiej na przykładzie parafii Trzebieszów w latach 1815-1867. Poruszono kwestie związane z liczebnością urodzeń pozamałżeńskich, pochodzeniem społecznym i terytorialnym dzieci nieślubnych, stanem cywilnym matek, a także płcią dzieci pochodzących ze związków pozamałżeńskich. Podstawę źródłową do analizy stanowiły akta stanu cywilnego omawianej parafii z lat 1815-1867. Z analiz wynika, że zjawisko urodzeń dzieci nieślubnych stanowiło 3,29% urodzeń odnotowanych w parafii. Badania wykazały, że dzieci urodzone poza związkiem małżeńskim pochodziły w przeważającej liczbie spośród ludności zarobkowej pochodzenia włościańskiego, która najczęściej zamieszkiwała zaścianki oraz wsie szlacheckie, w których usytuowany był m.in. dwór czy folwark.

Streszczenie: Kwestia urodzeń pozamałżeńskich występujących w rzymskokatolickich społecznościach, zamieszkujących obszary wiejskie, to temat ciągle niepoznany w sposób satysfakcjonujący. Liczba oraz struktura społeczna dzieci nieślubnych często nie odpowiada obrazowi społecznemu wszystkich urodzeń odnotowanych w badanej społeczności. W podobny sposób kształtowało się zjawisko urodzeń pozamałżeńskich w parafii Trzebieszów w okresie od utworzenia Królestwa Polskiego do likwidacji jego odrębności (1815-1867). Przedstawiona w artykule różnorodność udziału urodzeń pozamałżeńskich w liczbie wszystkich urodzeń odnotowanych w poszczególnych grupach społecznych (5,35% dla włościan i 2,29% dla szlachty) w korelacji z przynależnością terytorialną matek dzieci nieślubnych rzuca nowe światło na udział wiejskiej ludności zarobkowej w kształtowaniu poziomu urodzeń pozamałżeńskich w społecznościach rzymskokatolickich zamieszkujących obszary wiejskie. Dopełnieniem obrazu społecznego urodzeń nieślubnych w parafii Trzebieszów są analizy dotyczące stanu cywilnego matek (78,09% panien), płci dzieci (52,74% chłopców), popularności nadawanych imion (Marianna 20,17%; Jan 18,46%) czy porównań osiągniętych wyników z innymi społecznościami w regionie i za granicą (Juncewo, Krasne, Krummhörn, Łąka, Lubawka, Montgomeryshire, Płonka Kościelna, Raciborowice, Radnorshire oraz Tychy).

Wersja elektroniczna

Notes:

Language note

Streszczenie w języku polskim.