"Ackerwerk tum slote" : zabudowa gospodarcza joannickich folwarków na przykładzie komandorii w Swobnicy

Artykuł

E-book

W koszyku

"Ackerwerk tum slote" : zabudowa gospodarcza joannickich folwarków na przykładzie komandorii w Swobnicy / Krzysztof Wroński. W: Przegląd Zachodniopomorski. T. 37 (2022), s. 101-126.

Autor

Wroński Krzysztof (historyk) Autor

Forma i typ

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Temat

Joannici Budownictwo inwentarskie Budynki i budowle inwentarskie Folwark Zakony rycerskie Brandenburgia (Niemcy ; kraina historyczna) Swobnica (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński, gm. Banie)

Gatunek

Case study (studium przypadku) Artykuł z czasopisma naukowego Artykuł z czasopisma historycznego

Dziedzina i ujęcie

Historia Gospodarka, ekonomia, finanse

Okres

d1547 d1576

Dokument nadrzędny: Przegląd Zachodniopomorski. T. 37 (2022) / [redaktor naczelny Radosław Skrycki] ; Uniwersytet Szczeciński.

Lata 1547-1576.

Streszczenie: Folwarki stanowiły dla joannitów istotne zaplecze gospodarcze produkujące dobra naturalne i zapewniające utrzymanie poszczególnych komandorii oraz urzędów wyższych dostojników zakonnych baliwatu brandenburskiego, jaki stanowiły placówki zakonne obszaru Brandenburgii, Meklemburgii i Pomorza. Przykład stanowią trzy folwarki przyzamkowe i domenalne podległe pomorskiej komandorii w Swobnicy; w gestii tamtejszych komendantów w połowie XVI w. znalazła się również dawna komandoria w Kolinie, której status już od okresu średniowiecza oscylował między siedzibą zakonną, a folwarkiem. W wyniku intensywnego użytkowania do czasów współczesnych pierwotna joannicka zabudowa tych gospodarstw nie zachowała się, jednakże wgląd w nią dają szesnastowieczne inwentarze dokumentujące folwarki w dobie wczesnonowożytnej (przede wszystkim ok. połowy XVI w.). Był to moment, gdy komandoria w Swobnicy została podporządkowana książętom pomorskim, pozostając jednak częścią protestanckiego odłamu zakonu, jakim stał się wówczas baliwat brandenburski. Źródła inwentarzowe z tego okresu, choć nad wyraz skąpe, to skonfrontowane z innymi tekstami źródłowymi, obserwacjami terenowymi i wynikami badań archeologicznych, pozwalają wstępnie zarysować tę dotychczas marginalnie poruszaną problematykę. Daje to możliwość omówienia charakteru i funkcji obiektów znajdujących się na terenie gospodarstw oraz ocenić, w jakim stopniu przynależność zakonna wpływała na kształt obecnej tam zabudowy.

Wersja elektroniczna

Strefa uwag:

Adnotacja wyjaśniająca lub analiza wskazująca

Lata 1547-1576.

Uwaga dotycząca języka

Streszczenie w języku angielskim.