Penetrating the iron curtain : the Rockefeller and Ford Foundations’ exchange programs directed to "friendly" Poles, 1948-1962/1968

Artykuł

E-book

W koszyku

Penetrating the iron curtain : the Rockefeller and Ford Foundations’ exchange programs directed to "friendly" Poles, 1948-1962/1968 / Renata Nowaczewska. W: Pamięć i Sprawiedliwość. 2023, [nr] 1, s. 401-419.

Autor

Nowaczewska Renata Autor

Forma i typ

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Temat

Ford Foundation Rockefeller Foundation Filantropia Współpraca naukowo-techniczna Wymiana kulturalna Zimna wojna Polska Stany Zjednoczone (USA)

Gatunek

Artykuł z czasopisma historycznego Artykuł z czasopisma naukowego Artykuł problemowy

Dziedzina i ujęcie

Kultura i sztuka Socjologia i społeczeństwo Historia

Okres

d1948 d1968

Dokument nadrzędny: Pamięć i Sprawiedliwość : pismo naukowe poświęcone historii najnowszej. 2023, [nr] 1 / [redaktor naczelny Mirosław Szumiło] ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Streszczenie: Celem artykułu jest analiza jednej z form międzynarodowej filantropii, świadczonej przez dwie amerykańskie fundacje prywatne: Rockefellera i Forda. Poszukiwane są odpowiedzi na pytania o wpływ programów wymiany, skierowanych do Polski we wczesnym okresie zimnej wojny, na stworzenie możliwości badawczych, służących dogonieniu osiągnięć naukowych na Zachodzie. Cezury czasowe to data pierwszej wizyty przedstawicieli Fundacji Rockefellera w Polsce i rok, w którym fundacje tymczasowo wycofały się ze wsparcia lub zawiesiły swoje rozległe programy. Krytyczna analiza dokumentów archiwalnych obu fundacji pozwala poznać okoliczności ich zaangażowania, procedury wyboru kandydatów oraz różne podejścia do sposobów osiągania wyznaczonych celów. Fundacja Rockefellera koncentrowała się na wynikach naukowych, dążyła do wzajemnej wymiany idei, do tworzenia sieci powiązań współpracujących ze sobą naukowców i intelektualistów, podczas gdy Fundacja Forda prowadziła działania z zakresu dyplomacji kulturalnej, która wywierałaby długofalowy wpływ na grupy "przyjaznych" odbiorców. W artykule przedstawiono kilka studiów przypadku polskich stypendystów, ukazując w ten sposób niedyskryminacyjne praktyki fundacji oparte na zasługach i roli, którą podopieczni mogli odegrać w rozwoju nauki, umacnianiu wolnego świata i promowaniu porozumienia międzynarodowego.

Wersja elektroniczna

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca języka

Streszczenie w języku polskim.