Następstwa przemian 1989 roku w działalności społeczno-politycznej Łemków w Polsce i Stanach Zjednoczonych

Article

E-book

In basket

Następstwa przemian 1989 roku w działalności społeczno-politycznej Łemków w Polsce i Stanach Zjednoczonych / Arkadiusz Tyda. W: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica. [T.] 29 (2022), s. 69-79.

Author

Tyda Arkadiusz Autor

Form of Work

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Subject

Transformacja systemu społeczno-gospodarczego Dziedzictwo kulturowe Emigracja Łemkowie Tożsamość narodowa Organizacje kulturalne Polska Stany Zjednoczone (USA)

Genre/Form

Artykuł problemowy Artykuł z czasopisma politologicznego Artykuł z czasopisma naukowego

Domain

Etnologia i antropologia kulturowa Socjologia i społeczeństwo

Okres

d1989 d2009

Dokument nadrzędny: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica. [T.] 29 (2022) / [redaktorzy tomu Paweł Ostachowski, Sabina Sanetra‑Półgrabi].

Streszczenie: W okresie komunizmu społeczność łemkowska nie posiadała w Polsce odrębnej organizacji etnicznej. W USA Łemkowie mogli bez przeszkód prowadzić działalność społeczną i polityczną. Jeszcze przed II wojną światową powstały dwie ważne organizacje: rusofilska Łemko-Sojuz i Ukrainofilska Organizacja Obrony Łemkowszczyzny w Ameryce. Transformacja społeczno-polityczna zapoczątkowana wyborami z czerwca 1989 r. zmieniła sytuację mniejszości narodowych i etnicznych. Okres transformacji ustrojowej w Polsce zaktywizował także Łemków, którzy również wykorzystali te zmiany do sformalizowania i rozwinięcia swojej działalności. Pierwszą powojenną organizacją łemkowską było Stowarzyszenie Łemkowskie. Jako przeciwwagę dla Związku Łemków Ukrainofile utworzyli w Gorlicach własną organizację - Związek Łemków. W nowych okolicznościach politycznych musieli odnaleźć się także aktywiści amerykańscy. Wraz z upadkiem Związku Radzieckiego legło w gruzach nie tylko zaplecze ideowe Łemkowsko-Sojuza, ale także jego zaplecze finansowe. W okresie przemian politycznych w Europie Wschodniej OOL znalazł się w znacznie lepszej sytuacji niż Łemko‑Sojuz. Antymoskiewska postawa organizacji ukrainofilskiej pozwoliła jej zachować wiarygodność i kontynuować walkę o interesy Ukrainy. Jednakże organizacje - zarówno polskie, jak i amerykańskie - w swojej wielopłaszczyznowej działalności nadal przyczyniają się do utrwalenia i zachowania tożsamości kulturowej Łemków oraz zachowania ich tradycji.

Wersja elektroniczna

Notes:

Language note

Streszczenie w języku angielskim.