Relacje Służby Bezpieczeństwa i KW PZPR na przykładzie Krakowa w okresie "małej stabilizacji" w świetle akt partyjnych

Article

E-book

In basket

Relacje Służby Bezpieczeństwa i KW PZPR na przykładzie Krakowa w okresie "małej stabilizacji" w świetle akt partyjnych / Sebastian Drabik. W: Komunizm : system, ludzie, dokumentacja. Nr 12 (2023), s. 320-354.

Author

Drabik Sebastian (1985- ) Autor

Form of Work

Artykuły Publikacje naukowe E-booki

Subject

Komitet Wojewódzki PZPR (Kraków) Służba Bezpieczeństwa (SB ; Polska) Bezpieczeństwo publiczne Nadzór administracyjny Służba bezpieczeństwa Kraków (woj. małopolskie) Województwo krakowskie (1945-1975)

Genre/Form

Artykuł z czasopisma historycznego Artykuł z czasopisma naukowego Artykuł problemowy

Domain

Historia Polityka, politologia, administracja publiczna

Okres

d1956 d1970

Dokument nadrzędny: Komunizm : system, ludzie, dokumentacja : rocznik naukowy. Nr 12 (2023) / redaktor naczelny Adam Dziuba ; Instytut Pamięci Narodowej. Oddział w Lublinie ; Towarzystwo Nauki i Kultury "Libra".

Streszczenie: W artykule podjęto próbę przedstawienia relacji między SB a KW PZPR w latach 1956-1970 na przykładzie Krakowa i województwa krakowskiego. W początkowym okresie po Październiku '56 między władzami partyjnymi a policją polityczną występowały nieporozumienia i konflikty, zwłaszcza wtedy, gdy I sekretarzem KW PZPR w Krakowie był Bolesław Drobner. Bardzo szybko obie strony wróciły jednak do bliskiej współpracy. SB była potrzebna PZPR dla utrzymania monopolu władzy. Władze partyjne wyznaczały ważniejsze kierunki działań operacyjnych policji politycznej: zwalczanie dawnych członków PSL, walka z Kościołem katolickim tłumienie prób strajków i przerw w pracy, zapobieganie wystąpieniom społecznym przeciw władzom, zwłaszcza podczas wyborów do sejmu i rad narodowych. W połowie lat sześćdziesiątych w krakowskiej PZPR władzę przejęły osoby związane z grupą "partyzantów" (I sekretarz Czesław Domagała). Środowisko to wzmocniło także swoje wpływy w policji politycznej (m.in. Stanisław Wałach). Wyżsi funkcjonariusze SB w Krakowie byli częścią ówczesnego establishmentu. Utrzymywali bliskie kontakty, także towarzyskie, z ważniejszymi pracownikami aparatu partyjnego. Uczestniczyli też w rozgrywkach i intrygach personalnych. Bunty młodzieży studenckiej i szkół średnich w 1968 r. i robotników w 1970 r. zarówno dla władz partyjnych, jak i policji politycznej były dużym zaskoczeniem. Na początku kolejnej dekady doszło do zmian kadrowych w PZPR i SB.

Wersja elektroniczna

Notes:

Language note

Streszczenie w języku angielskim.